İşte Gelecekte En Yaygın Mesleği

Gelecekte en yaygın meslek ‘kaldırım mühendisliği’ olacak

Ekonomik, teknolojik ve bilimsel gelişimlere göre geleceğe dair ön görülerde bulunan fütüristler, önümüzdeki kasım ayında İstanbul’da bir zirve yapacak. Bu zirveyi organize eden fütürist Ufuk Tarhan’la ekonomik kriz sonrası dünyada ne olacağını konuştuk. Ufuk Tarhan, parayla bozulan her şeyin paranın yok olmasıyla düzeleceğini söylüyor. Tarhan’a göre gelecekte en yaygın meslek işsizlik olacak.
Çok değil bundan 15-20 yıl sonra doktorların yerini gen terapistleri, öğretmenlerin yerini de bilgi madencileri ya da bilgi mühendisleri alacak. Çocukları ve gençleri iple bağlasanız da okulda durmayacak. Eğitim sistemi tamamen değişecek. Sadece eğitim sistemi değil birçok meslek değişecek. Bunları ekonomik, teknolojik ve sosyolojik gelişmelerden yola çıkarak geleceğe dair öngörülerde bulunan fütüristler söylüyor. Kasım ayında İstanbul’da dünya fütüristler zirvesi yapılacak. Zirvede bu konular detaylı bir şekilde konuşulacak. Organizasyonla ilgilenen fütürist ve ekonomist Ufuk Tarhan fütüristliğin pozitif uzgörü olarak tanımlanabileceğini söylüyor. Fütüristler bilimsel teknolojik gelişmeleri yakından takip ediyor ve disiplinler üstü bir bakış açısına sahip tecrübeli insanlar.
Yıllar öncesinden ekonomik krizi haber veren fütüristler, krizin değer yargılarını, çalışma düzenini ve toplum yapısını değiştireceğini düşünüyor. Tarhan, bunu şöyle açıklıyor: “Şu anda insanlar için en önemli birim değer para. Bu kesinlikle değişecek. Özellikle Türkiye’de çalışanların yüzde 70’i 35 yaşın altında. Bu genç insanlar robottan beter haysiyetsiz çalışıyorlar. Üç-beş kuruş alıyorlar. Stres içindeler. O üç kuruş parayı da doğru dürüst harcayabilecek vakitleri yok. Hepsinin burunlarına kadar kredi kartı borçları ve ev taksiti var. Bu durumda görüyorlar ki artık para insanlara mutluluk vermiyor. Daha genç olanlar ise bakıyorlar anne babalarımız, ağabeylerimiz ablalarımız bize çok para kazanmak için şunu yap burada oku diyorlar ama kendi halleri sefalet. Okusam ne olacak okumasam ne olacak? Sistemleri sorgulayacaklar böylece. Yani değer sistemlerinin değişme dönemindeyiz. Bugünün bakış açısıyla çocuklarına gelecek tarifi yapan ebeveynlerin söylemleri ve gösterdikleri hedefler doğru değil.” Bu söyledikleri üzerine Tarhan’a merakla soruyoruz: “Peki insanlar ne yapacak?” Cevabı daha çok merak ettiriyor: “İşsiz kalacak.”
Hatırlayınız lütfen; tarımdan sanayiye geçerken tarım işçileri sanayi işçisi olmuştu. Sonra sanayiden bilgi teknolojisine geçtik ve beyaz yakalılar oluştu. Tarhan’a göre şimdi beyaz yakalılar da dönemini kapatıyor. Tarhan, “Beyaz yakalı kitlesel çalışma düzeni de geçerliliğini yitiriyor. Giderek aynı yerden sabit ücret alma dönemi bitecek. Birkaç seneler sonra eğer çok yaratıcı iseniz evden çalışacaksınız. Ve insanlar sadece bir şirkete bağlı çalışmayacak. Birçok yere birçok iş yapacak” diyor. Yani gelecekte insanlar daha az çalışacak ve daha çok kendine vakit ayıracak. Fabrikalarda işçi olmak gibi bir kavram da kalmayacak. Çünkü üretimi robotlar yapacak. Bu robotlar da uzay filmlerindeki insansı terminatörler değil bizim şimdi de kullandığımız elektronik cihazlar olacak Yani şimdi çalışanlar yarın işsiz kalacak. Tarhan da bu potansiyel işsizlik durumuyla ilgili şunları söylüyor: “İnsanlarda büyük bir işsiz kalacağım korkusu var. Ya kardeşim eğer şimdi yaptığımız işse bırakın işsiz kalalım hepimiz. Böyle işçilik olmasın, robotlar yapsın bırakalım. Şu anda insanlar insan olmaya aykırı yaşıyorlar. Aile kavramı yok oldu. Bunlar makineler yüzünden değil. Bizim yaşamsal modellerimiz insanlığa uygun olamadığı için. Teknoloji bunları çözüp, elimizden rutin işleri aldığı zaman, haftada birkaç gün çalışacağız. Bunun sancılı bir geçiş dönemini yaşıyoruz. Kriz ve sistem değişikliğiyle birlikte ilk etapta bir sürü insan işsiz kalacak ve bunlar ne yapacağını bilemeyecek. Dikkat edin bakın son zamanlarda yardım kurumları ve sivil toplum örgütleri yani yardımlaşma kavramı giderek yaygınlaşıyor. Belediyeler neredeyse bedava kişisel gelişim ve hobi kursları açıyor. Yeşil kart ve sigorta sistemi, işsizlik ödentisi kavramları yaygınlaşıyor. Yani işsizliğe toplum ve sistem hazırlanıyor. Zaten işsizliği bilinen modellerle engellemek mümkün değil. Bütün dünya işsizlik oranlarını düşürmeye çalışıyor bir tane başarabilen var mı? Çünkü bir yanda nüfus çoğalıyor, bir taraftan işleri makineler yapıyor. Bakıyorsunuz ortada ters giden bir oran var. Gelecekte çok özellikli ve kendini geliştirenler çalışacak diğerleri ise işsizlik maaşıyla hayatını devam ettirecek.” Anlayacağınız fütüristlere göre insanlık artık çalışmak ve geliştirmek yerine yaşayacak. Yani illa iş sahibi olayım diye bir endişe kalmayacak. Hatta Tarhan, parayla bozulan değerlerin, paranın yok olmasıyla yeniden gün yüzüne çıkacağını düşünüyor.

Geleceğin meslekleri
Gen terapistliği: “Geçmiş olsun, hayrola neyiniz var?” dendiğinde verilecek yanıtlar çok daha özel ve belirgin olacak. “Göğüs hücrelerimdeki genlerde sorun var, gen terapisi alıyorum.’’ gibi… Bozuk genlerin tespiti ve düzeltilmesi ile ilgilenen, hatta gen haritasına göre ileride bozulacak genleri önceden tespit edip, önlem alacak programları geliştirenlere ‘gen terapistleri’ diyeceğiz ve bu meslektekilere çok önem vereceğiz. Bu günün doktorları gibi.
Robotik sorunlar avukatlığı: Üretim ve hizmet alanlarında satın alınan robotların kullanımında karşılaşılan sorunların çözümünde, robotları üreten, satan, kullanan kişi ya da kurumların hak ve sorumlulukları alanında çalışan sektörel uzman avukatlar olacak.
Bilgi madenciliği: Sınırsız bilgi üretme, yayma kapasitesi nedeniyle insanların, “Neyi bilmek, neyi bilmemek gerekli, gerekli olmayanlar nasıl elenecek, asıl ve öncelikli olanlara nasıl erişeceğim?” sorularına yanıt vermeye yarayacak sistemlerle uğraşanlara “bilgi madencileri” denecek.
Alternatif besin mühendisliği: Beslenme için gerekli maddelerin konsantre ve karma tabletlere, sıvılara dönüştürülmesiyle uğraşacaklar. Genetik ve nano teknolojinin tüm nimetlerinden yararlanarak insanların beslenme ihtiyacına yanıt verecek alternatifler üzerinde çalışacaklar. Geleneksel tarım, hayvancılık kaynakları, üretim sistemleri insanların yaşamsal ihtiyaçlarını karşılamakta, yararlı olmakta yetersizleşiyor. Buna çareyi alternatif besin mühendisleri bulacak, diyet reçetelerinden kurtulacağız.
Franken food denetçiliği: Genetiği ile oynanmış ürünlerin sağlığa zarar vermemesi için oluşacak denetim mekanizmaları ve bunları uygulayanlara denecek.
Zaman/Cumartesi